Chính sách thu hút đầu tư gián tiếp nước ngoài và kiều hối cho đầu tư chứng khoán

Số liệu thống kê cho thấy số lượng các tài khoản nhà đầu tư cá nhân nước ngoài trên thị trường chứng khoán của Việt Nam ngày càng gia tăng, năm 2006 chỉ có 1.205 tài khoản thì năm 2007 là 7.949 và đến năm 2011 con số này là 13.509 và đến năm 2017 là 19.696.

Đối với tài khoản nhà đầu tư nước ngoài có tổ chức thì cũng gia tăng không ngừng năm 2007 là 1.000 tài khoản thì đến năm 2017 là 11.337 tài khoản. Việc gia tăng mức độ đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài tham trên thị trường chứng khoán thể hiện ở khối lượng mua, giá trị mua chứng khoán góp phần gia tăng mức vốn hóa thị trường. Năm 2007 giá trị mua là 43.069 tỷ, giá trị ròng là 17.552 tỷ đến năm 2017 là giá trị mua 169.563 tỷ, giá trị ròng là 26.424 tỷ.

Nhờ các chính sách thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam nên số lượng các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức nước ngoài gia tăng góp phần gia tăng số lượng giá trị đầu tư chứng khoán. Chính sách thu hút FPI trong từng thời kỳ có ảnh hưởng tới giá trị giao dịch chứng khoán, đến khối lượng mua, bán chứng khoán.

Về nguồn vốn kiều hối, Việt nam là quốc gia xếp thứ 10 trong số các quốc gia nhận lượng kiều hối từ nước ngoài lớn nhất thế giới. Theo số liệu thống kê, lượng kiều hối năm 2017 của nước ta đã đạt tới 13,8 tỷ USD. Đây được xác định là nguồn lực đầu tư vô cùng quan trọng đối với thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, lượng kiều hối này chưa được huy động đúng mức trên thị trường.

Biểu đồ 2.30 cho thấy, dường như lượng kiều hối tăng hàng năm không có tác động đáng kể đến chỉ số thị trường VN Index. Lượng kiều hối tăng đều đặn, liên tục từ 2009-2017 nhưng VN Index chi đến 2017 mới có sự tăng đột phá, đạt 951,42 điểm. trong đó từ 2009-2016 đều giảm hoặc tăng không đáng kể. Để có thể nhận thấy rõ mối quan hệ giữa kiều hối và tình hình đầu tư chứng khoán, chúng ta xét mối tương quan giữa hai chỉ tiêu này.

Trên biểu đồ 2.31, đường hồi quy có hệ số  và mức độ giải thích của biến độc lập cho biến phụ thuộc trong tương quan là . Như vậy, có thể thấy trong giai đoạn vừa qua các chính sách thu hút lượng kiều hối chuyển về Việt nam để đầu tư trên TTCK là chưa có tác dụng và thực tế, số kiều hối này được đầu tư cho các lĩnh vực khác thay vì việc đưa vào đầu tư chứng khoán.