Chính sách kiềm chế lạm phát tác động đến đầu tư chứng khoán

Lạm phát là hiện tượng tăng giá cả chung của các loại hàng hóa theo thời gian so với một thời kỳ được xác định trước đó do ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô trong kinh tế trong khi giá trị nội tại của hàng hóa không thay đổi. Lạm phát cũng được xác định là sự sụt giảm sức mua của đồng tiền, một đơn vị tiền tệ mua được ngày càng ít đơn vị hàng hóa, dịch vụ.

Đối với TTCK, khi lạm phát gia tăng sẽ làm mức lãi suất cũng tăng theo để đảm bảo lãi suất thực dương và kênh TTCK trở nên kém hấp dẫn hơn các kênh đầu tư khác chẳng hạn như gửi tiền tiết kiệm, từ đó làm cho lượng cung lớn hơn lượng cầu cổ phiếu và gây ra tình trạng giảm giá cổ phiếu. Lạm phát làm tăng chi phí đầu vào và ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty, gián tiếp khiến cổ phiếu bị giảm giá. Fama và Schwert [1977] sử dụng lạm phát dự kiến và lạm phát không dự kiến được để xem xét sự tác động của lạm phát đến chỉ số giá cổ phiếu và kết quả cho thấy là có sự tác động ngược chiều của lạm phát đến giá cổ phiếu [41]. Leeb và Conrad (1996), Gan, Lee và Zhang (2006); Jiranyakul (2009) đã thống kê tỷ lệ lạm phát, tỷ lệ tăng trưởng của thị trường chứng khoán Mỹ trong giai đoạn từ năm 1929 đến năm 1981. Các phân tích cho thấy lạm phát và thị trường chứng khoán có mối liên hệ ngược chiều. Kaul (1990) nghiên cứu mối quan hệ giữa lạm phát kỳ vọng và thị trường chứng khoán theo những đặc trưng Fama đưa ra năm 1981 cho thấy có mối quan hệ ngược chiều vì lạm phát mong đợi có tương quan ngược [57].

Khi lạm phát tăng cao, tiền mất giá, người dân không muốn giữ tiền mặt hoặc gửi tiền trong ngân hàng mà chuyển sang nắm giữ vàng, bất động sản, ngoại tệ mạnh… khiến một lượng vốn nhàn rỗi đáng kể của xã hội nằm im dưới dạng tài sản tích trữ. Thiếu vốn đầu tư, không tích lũy để mở rộng sản xuất, sự tăng trưởng của doanh nghiệp nói riêng và cả nền kinh tế nói chung sẽ chậm lại. Lạm phát tăng cao còn ảnh hưởng trực tiếp tới làm giảm giá trị thực của cổ tức được chia. Điều này cũng được khẳng định trong nghiên cứu thực nghiệm của Mohammed Omran và John Pointon (2001), Fabio Milani (2008), Iqbal and Usmani (2009) [40], Thân Thị Thu Thủy và Võ Thị Thùy Dương (2015) khi cho rằng lạm phát có ảnh hưởng tiêu cực tới giá cổ phiếu, tới thị trường chứng khoán [21]. Tương tự như đối với tiền gửi tiết kiệm, lạm phát tăng cao cũng luôn là kẻ thù của thị trường cổ phiếu.